Drewno jest paliwem odnawialnym, nieuciążliwym dla ludzi i środowiska, dostępnym lokalnie oraz niezwykle tanim – pod warunkiem, że jest należycie przygotowane i poprawnie spalane. Do tego nie jest niezbędna wysoka technika z jej drogimi wynalazkami jak suszarnie, ale po prostu: elementarna wiedza o obchodzeniu się z drewnem, którą tutaj staramy się opisać.

Najlepszym gatunkiem drewna opałowego jest grab, uznany został za najbardziej kaloryczny gatunek. Spala się bowiem bardzo wolno, oddaje przy tym sporą ilość ciepła i wytwarza niewielki płomień. Jego zalety przekładają się również oczywiście na jego cenę. Zaraz za nim można wymienić: dąb, jesion, buk. Ceniona jest ponadto brzoza i wydające specyficzny aromat szczapy drewna owocowego.

Jakie są gatunki drewna opałowego?

• Brzoza– łatwo płonie, nawet jeśli była krótko sezonowana, ale dość szybko się spala. Daje ładny, równy płomień, ma wyjątkowo mało substancji smolistych. Odznacza się średnią wartością opałową.
• Buk– drewno spala się spokojnie i długo. Ma wysoką wartość opałową, daje dużo ciepła.
• Dąb– pali się powoli i bardzo długo. Zawiera garbniki o przyjemnym gorzkim zapachu, które są uwalniane w trakcie spalania. Nadaje się do wędzenia potraw. Ma wysoką wartość opałową, daje dużo ciepła.
• Drzewa owocowe– palą się powoli równym płomieniem. Wydzielają miły aromat. Drzewo kominkowe z jabłoni, gruszy i wiśni jest wykorzystywane do wędzenia potraw.
• Grab– jego drewno jest uważane za najlepsze na opał (najwyższa wartość opałowa). Spala się bardzo wolno. Nie tworzy okazałego płomienia, ale daje dużo ciepła.
• Jesion– drewno choć pali się długo i daje dużo ciepła, rzadko jest stosowany jako materiał opałowy. Słabo się łupie, więc trudno go pociąć na szczapy.
• Olcha– źle się pali, jeśli nie jest dostatecznie wysuszona. Jej drewno jest natomiast uważane za jedno z najlepszych do wędzenia. Dodaje potrawom aromatu i poprawia ich kolor.
• Topola– (między innymi biała i osika). Ma bardzo niską wartość opałową i daje mało ciepła. Wilgotna nie płonie wcale, wysuszona – spala się bardzo szybko, dlatego nadaje się na podpałkę.

Jaka jest wartość opałowa drewna?

Na cenę wpływa również wartość opałowa drewna – mj/kg lub kWh/mp to jednostka, w której się ją wyraża. W ten sposób określa się, ile energii można uzyskać podczas spalania danej masy. Wartość opałowa drewna opałowego to efekt kilku czynników, między innymi gatunku oraz sposobu i czasu jego sezonowania.

Jak prezentuje się wartość opałowa poszczególnych gatunków drewna wyrażona w kWh/mp?

• wartość opałowa drewna grabowego– 2300 kWh/mp,
• wartość opałowa drewna bukowego– 2200 kWh/mp,
• wartość opałowa drewna dębowego – 2200 kWh/mp,
• wartość opałowa drewna jesionowego– 2200 kWh/mp,
• wartość opałowa drewna akacjowego – 2100 kWh/mp,
• wartość opałowa drewna brzozowego– 1900 kWh/mp,
• wartość opałowa drewna sosnowego– 1700 kWh/mp,
• wartość opałowa drewna świerkowego– 1600 kWh/mp,

Podane liczby są oczywiście orientacyjne. Uśredniając, można przyjąć, że wartość opałowa drewna liściastego jest wyższa niż przy gatunkach iglastych, choć – jeśli chodzi o wartość opałową drewna – topola ma mniej korzystne parametry niż sosna czy świerk, bo ok. 1400 kWh/mp. Im bardziej suche drewno, tym korzystniejsze właściwości.

Dlaczego należy suszyć drewno na opał?

Drewno to znany od wieków i niezwykle popularny materiał opałowy. Łatwa dostępność, stosunkowo niska cena, a także fakt, że nie wydziela aż tylu szkodliwych substancji co węgiel sprawiają, że jest powszechnie wykorzystywane do ogrzewania mieszkań i domów. Aby jednak jego zastosowanie było w pełni efektywne, należy zadbać o to, aby zostało odpowiednio wysuszone. 

Drzewo po ścięciu charakteryzuje się wysoką wilgotnością – zawiera ok. 50-70% wody. Tak wilgotne drewno źle się pali, dymi, a jego wydajność energetyczna jest zdecydowanie mniejsza, dając mniej ciepła dla domu. Dodatkowo mokre drewno powoduje zabrudzenia szyby w kominku, negatywnie wpływając na estetykę wnętrza, a także osadzanie sadzy w kominie, co wiązać się może z częstymi naprawami, a nawet remontem komina.

Drewno na opał powinno mieć maksymalnie ok. 15-20% wody. Oznacza to, że ścięte drewno należy wysuszyć do oczekiwanego poziomu, co trwa najmniej kilka miesięcy, a nawet 1,5 do 2 lat. Zatem im wcześniej zaczniemy przygotowywać drewno opałowe, tym lepiej.

Dlaczego drewno opałowe powinno być suche?

Drewno, które zostało odpowiednio sezonowane to gwarancja dobrych parametrów grzewczych, a także bezpieczeństwo dla kominków i piecyków kominkowych. Z pewnością nie należy palić drewnem o dużym poziomie wilgotności, ponieważ jego wartość opałowa jest zdecydowanie mniejsza niż w przypadku drewna wysuszonego. W trakcie palenia część energii przeznaczana jest do odparowania wody, a co więcej wytwarza się duża ilość sadzy, która nie tylko obniża parametry spalania, ale ma także negatywny wpływ na urządzenie grzewcze i przewody kominowe. W związku z tym niezwykle istotne jest, aby przeznaczone do palenia drewno było suche.

Można oczywiście kupić drewno, które zostało wcześniej wysuszone w przeznaczonych do tego suszarniach. Będzie się ono charakteryzowało wilgotnością na poziomie 10-12%, jednak z pewnością przełoży się to na wyższą cenę. Najprostszym i najtańszym sposobem jest więc zakup drewna i samodzielne przygotowanie go do palenia. Z tym celu należy wiedzieć, ile czasu powinno być sezonowane drewno i jak przygotować odpowiednie miejsce.

Jak długo należy sezonować drewno opałowe?

Czas sezonowania drewna opałowego powinien wynosić minimum półtora roku, choć zależy to oczywiście od rodzaju drewna. Suszenie najlepiej zaplanować jednak na okres dwóch lat. Po tym czasie drewno powinno osiągnąć wilgotność niższą niż 20%, co sprawi, że będzie się w pełni nadawało do palenia. Niezwykle istotny jest także sposób ułożenia oraz właściwe miejsce.

Przed ułożeniem drewna trzeba go pociąć na odpowiednie kawałki. Po pierwsze będzie to miało znaczenie dla wielkości komory spalania, po drugie zaś ułatwi schnięcie. Im mniejsza powierzchnia, tym większa szybkość odparowania wody, a tym samym krótszy czas schnięcia. Odpowiednio pocięte kawałki drewna należy następnie ułożyć w taki sposób, aby zapewnić im dostęp powietrza. W tym celu powinno być ono odizolowane od podłoża. Wolna przestrzeń zapewni przewiew, a ponadto warstwa izolacji zapobiegnie wilgoci.

   

Popularnym sposobem jest zastosowanie drewnianych palet, które służą jako podstawa sosu. Niezwykle istotne jest także, aby drewno było zabezpieczone przed działaniem deszczu. W tym celu najlepiej ułożyć je w specjalnie przystosowanej do tego drewutni albo pod daszkiem. Dość często umieszcza się je przy ścianie budynku, trzeba pamiętać jednak o zostawieniu wolnej przestrzeni, która zapewni przewiew. 

Odpowiednio wysuszone drewno to dobre parametry grzewcze i bezpieczeństwo dla kotłów, dlatego też warto pomyśleć o tym wcześniej i najlepiej przeznaczyć na suszenie dwa sezony. 

Jak efektywnie spalać drewno w kominku lub piecu kominkowym?

Drewno zaliczane jest do paliw stałych - w końcu w temperaturze pokojowej jest to twardy klocek. Ale po podgrzaniu w trakcie spalania wychodzi na jaw, że 70% jego składu stanowią substancje lotne. Z tego powodu drewno spala się błyskawicznie i bardzo intensywnie, a żaru pozostaje dużo mniej niż z tej samej objętości węgla.

Aby spalić drewno bez przykrych skutków ubocznych i dostać z niego maksimum ciepła, wystarczy:

- palić wyłącznie sezonowanym drewnem,

- nie zamykać całkowicie dopływu powietrza do kominka,

Przymykanie dopływu powietrza jest przecież typowym sposobem ograniczenia intensywności grzania. Niestety w przypadku drewna prowadzi to do przykrych skutków ubocznych jak dym, smoła i kondensat.

Od czego zależy koszt ogrzewania?

Pamiętajmy, że na koszt ogrzewania ma wpływ nie tylko sprawność urządzenia grzewczego jakim jest kominek, ale również efektywność energetyczna budynku. Składają się na nią m.in. technologia, w jakiej został wzniesiony budynek, jakość stolarki otworowej oraz rodzaj zastosowanej wentylacji.

Palenie drewnem a ekologia

Zatem, czy palenie drewnem jest ekologiczne? Tak, jeżeli będzie to opał wysokiej jakości spalany w odpowiednich warunkach. Sezonowane drewno o odpowiedniej powietrzno suchej wilgotności mniejszej niż 20%, wkład kominkowy wykorzystujący najnowsze technologie oraz właściwy sposób spalania to sposób na skuteczną walkę ze smogiem.